BÖCEK AİLESİNİN ÖLÜMÜNDEKİ GİZEMLİ GAZ: FOSFİN NEDİR?
Rapora göre, ailenin ölümüne böcek ilacı zehirlenmesi, özellikle de fosfin gazı sebep oldu.
FOSFİN GAZI NEDİR?
Fosfin gazı (PH₃), alüminyum fosfit gibi maddelerin su ya da nemle teması sonucu ortaya çıkan, renksiz, kokusuz, yanıcı ve son derece toksik bir gazdır. Özellikle tarımsal depolarda tahıl, meyve ve sebzelerdeki zararlı organizmaları yok etmek için kullanılır.
Ancak kapalı ortamlarda kullanıldığında çok düşük dozlarda dahi solunduğunda insan sağlığına ölümcül zararlar verebilir. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre fosfin, hücresel solunumu durdurarak kısa sürede kalp ve solunum yetmezliğine yol açar.
ZEHİRLENME BELİRTİLERİ NELERDİR?
Fosfin gazına maruz kalan kişilerde şu belirtiler görülür:
Şiddetli baş ağrısı
Baş dönmesi
Nefes darlığı, göğüs sıkışması
Kanlı öksürük
Mide bulantısı ve kusma
Karın ağrısı, ishal
Kalp ritim bozuklukları
Çoklu organ yetmezliği
Bu belirtiler, özellikle kapalı ve havalandırılmamış ortamlarda hızla ilerleyebilir ve ölümle sonuçlanabilir.
KULLANIMI NEREDE YASALDIR, NEREDE DEĞİLDİR?
Türkiye’de fosfin içeren alüminyum fosfit, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bazı depolama alanlarında ruhsatlı olarak kullanılabilir. Ancak:
Evlerde, otellerde, restoranlarda, işyerlerinde kullanımı yasaktır.
Kullanımı yalnızca lisanslı ve yetkilendirilmiş kişiler tarafından yapılabilir.
İlaçlama yapılan alanlar tamamen boşaltılmalı, işlem sonrası havalandırma süresi tamamlanmalıdır.
UZMANLAR NE DİYOR?
Türk Tabipleri Birliği Halk Sağlığı Kolu Başkanı Dr. Nasır Nesanır, fosfinin “yalnızca profesyoneller tarafından, kontrollü alanlarda kullanılması” gerektiğini vurguluyor. Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Cavit Işık Yavuz ise bu maddenin halk sağlığı alanlarında kesinlikle yasak olduğunun altını çiziyor.
NE OLMUŞTU?
Böcek ailesi 9 Kasım’da İstanbul’a gelerek Fatih’teki bir otelde konaklamaya başladı. 12 Kasım’da mide bulantısı ve kusma şikayetleriyle hastaneye kaldırılan aile bireylerinden çocuklar aynı gün, anne 14 Kasım’da, baba ise 17 Kasım’da hayatını kaybetti.
Otel odasında yapılan incelemelerde fosfin gazı tespit edildi, odadan alınan eşyalarda da kalıntılar bulundu. Yemeklerde ya da aile bireylerinin kanında zehir bulunmaması, zehirlenmenin solunum yoluyla gerçekleştiğini gösterdi.
SORUŞTURMA DEVAM EDİYOR
Olayla ilgili 11 kişi gözaltına alınırken, ilaçlama şirketi sahibi ve çalışanları da dahil olmak üzere 7 kişi tutuklandı. Otel mühürlendi, soruşturma ise çok yönlü olarak sürdürülüyor.